ದೈವಾರಾಧನೆ
ಪರಶುರರಾಮನ ಸೃಷ್ಱಿಯಾಯಿನ ನಮ್ಮ ಈ ತುಲುನಾಡ್, ಭೂತಾರಾಧನೆ,ದೈವಾರಾಧನೆ,[1] , ನಾಗಾರಾಧನೆಗ್ ಮಲ್ಲ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಉಂಡು. ಐಟ್ಲ ನಮನ ದಕ್ಷಿಣಕನ್ನಡಡ್ ಅಂತು ಈ ಪರಂಪರೆ ಅಮರವಾದುಂಡು. ಭೂತಾರಾಧನೆದ ಪರಂಪರೆ ಪಿರಾಕ್ ರ್ದೆ ಬತ್ನವ್. ಹಿಂದೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿದಡ್ ವಿಧಿ-ವಿಧಾನವಾದ್ ಕ್ರಮಪ್ರಕಾರ ಬತ್ನವ್.

ಭೂತಕೋಲಗ್ "ನೇಮ,ಮೆಚ್ಚಿ, ಕೋಲ" ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಕೋಲ ಕಟ್ಟುನಕುಲ್ ಬೋಡು. ಐಕ್ಂದೆ ನಲಿಕೆ ಜಾತಿದಕುಲ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ದೈವಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಪರವ,ಪಂಬದೆರ್ ಮಲ್ಲ ದೈವಲೆಗ್ ಕೋಲ, ನೇಮ ಕಟ್ಟುವೆರ್. ಈ ಕೋಲ ಕಟ್ಟುನಕುಲ್ ಆತೆ ಪವಿತ್ರೊಡ್, ಶುದ್ದಮನಸ್ಡ್, ವೃತನ್ ಪತ್ದ್, ಶುದ್ಚಾಚಾರೋದಡ್ ಕ್ರಿಯೆನ್ ಮನ್ಪುವೆರ್.
ಭೂತಾಕೋಲದ ಸುರು
ಭೂತಕೋಲದ ದಿನ ಕಾಂಡೆರ್ದೆ ನಂಬುಗೆ,ಶ್ರದ್ದೆಡ್ ವಿಧಿ ವಿಧಾನ ಸುರುವಾಪುಡ್. ಕುಕ್ಕುದ ಇರೆಟ್ ತೋರಣ ಕಟ್ದ್ ಭೂತಕೋಲ ನಡಪುನ ಜಾಗನ್ ಶೃಂಗಾರ ಮನ್ಪ್ವೆರ್. ಭೂತ,ದೈವೊಲೆನ್ ನಂಬುನ ಜಾಗೆಗ್ 'ಸ್ಥಾನ' ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.ಬಯ್ಯ ೬ಗಂಟೆಗ್ ವಾದ್ಯ,ತೆಂಬರೆ, ಡೋಲು, ಬ್ಯಾಂಡ್,ಪಟಾಕಿಲೆದ ಸಬ್ದೊಲು ಸುರುವಾಪುಂಡ್, ಭೂತಕೋಲ ಉಂಡ್ ಪನ್ಪಿನ ಇಸಯ ಇಡೀ ಊರುಗೇ ಇಂಚ ಗೊತ್ತಾಪುಂಡು.
ವಿಧಿ-ವಿಧಾನೊಲ್
- ಭಂಡಾರ ಬರ್ಪುನಿ
- ಬೂಳ್ಯ ಕೊರ್ಪುನಿ
- ಭೂತಕಟ್ಟುನಕುಲೆನ ವೇಷ ಪಾಡೆರೆ ಸುರುವಾಪುಂಡು
- ಬತ್ತಿನ ಬಿನ್ನೆರೆಗ್ ಸಮರ್ದನೆ
- ಭೂತಕೋಲ ನಲಿಪೆರೆ ಸುರುವಾಪುಂಡು.
ಕ್ರಮೋ
ಭೂತಕಟ್ಟುನಾಯಗ್ ಒಸಯೊ(ದರ್ಶನ) ಸುರುವಾಪುಂಡು,ಸೂತದೊಂದಿನ್(ಜೀಟಿಗೆ) ಪತೊಂದು, ಮುರಿಯ ಪತ್ತೋಂದು ಬೊಬ್ಬೆನ್ ಪಾಡೊಂದು, ತೆಂಬರೆದ ಸ್ವರೋಕ್ ನಲಿತೊಂದು ನರ್ತನೆ ಮನ್ಪೆರ್.ಬೊಕ್ಕ ಸುತ್ತ ಕುಲ್ದಿನ ಗುತ್ತುದ ಇಲ್ಲದ ಗುರ್ಕರದ 'ಗಗ್ಗರ'ಕಟ್ವೆ ಪಂಡ್ದ್ ಅಪ್ಪನೆನ್ ಭೂತ ಕಟ್ಟುನಾಕುಲು ಕೇನೊಂದು, ಮಾತ ಸರ್ವೆಡ್ದಲ ನಟ್ಟೋಂದು ಗಗ್ಗರ ಕಟ್ದ್ ಸುರುವಾಪುಂಡ್. ಬೊಕ್ಕ ಶಾಂತಿ ಸಮಾದನೊಡ್ ನುದಿಕಟ್ತ್ನ್ ಪಂಡ್ದ್, ಇಲ್ಲದಕುಲೆನ ಕುಟುಂಬದಕುಲೆನ ಸಮಸ್ಯೆಗ್ ಪರಿಹಾರ ಕೊರ್ದು, ಕೋಲ ಸೇವೆ ಕೊರ್ನೆಕ್ ಸಂತೊಷ ಪದೆಯೊನ್ದು ಕೊರ್ನ್ಸಾ ಬಾರಣೆನ್ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಂತೊಂದ್, ನಿಕುಲು ಮಲ್ಪಿನ ಮಾತಾ ಎಡ್ಡೆ ಕೆಲಸೊಡ್ಲ ಯಾನಿಪ್ವೆ ಪನ್ಪಿನ ಅಭಯನ್ ಕೊರ್ದು ಮಾತಾ ಕ್ರಿಯೆನ್ಲ ಪೊರ್ಲುಡು ನಡಪದ್ ಕೊರ್ದು, ಮಾತೆರೆನ್ಲ ಎಡ್ಡೆ ಆಶಯದೊಟ್ಗೆ ಭೂತಕೋಲ ಪಿರಿಪುಂಡು.